Hervorming van registratierechten bij aankoop gezinswoning

Het standaardtarief inzake de registratierechten voor de aankoop van een woning (het aankooprecht) in Vlaanderen is doorgaans 10 %. Indien u een (eerste) woning aankoopt, waar u binnen de voorziene termijn (3 jaar) uw domicilie vestigt en deze domicilie ook aanhoudt gedurende 3 jaar, kan u genieten van het tarief van 5 %, het zogenaamde ‘klein beschrijf’, op voorwaarde dat het gaat om een “bescheiden woning”.

Het bescheiden karakter van de aangekochte gezinswoning wordt daarbij beoordeeld aan de hand van het kadastraal inkomen (KI).

Maar daar komt weldra verandering in. “Het kadastraal inkomen is geen echte waardemeter meer: al te vaak staat het KI niet meer in verhouding tot de omvang en de venale waarde van de aangekochte woning, wat kan leiden tot onrechtvaardige situaties,” aldus Charlotte Vanneste van VDV Advocaten.

Om hieraan tegemoet te komen, keurde de Vlaamse regering in december een voorstel tot hervorming van de registratierechten goed. Met het verouderde KI wordt geen rekening meer gehouden. Voor de aankoop van de (eerste) gezinswoning komt er één globaal tarief, weliswaar met kortingen.

De hervorming zorgt ervoor dat eenieder 7 % registratierechten zal betalen bij de aankoop van een eerste woning. De voorwaarden zijn dat het uw enige woning betreft én dat u zich ertoe verbindt de woning binnen de 2 jaar te betrekken.

Bij de aankoop van een tweede woning of ander vastgoed, blijft het standaardtarief van 10 % van toepassing. Dit is ook het geval bij de aankoop van een bouwgrond.

Daarnaast is er een bijkomende compensatie voor de bescheiden woningen, waarbij men het “bescheiden” karakter niet meer koppelt aan het kadastraal inkomen, maar aan de aankoopprijs.

Bij de aankoop van de gezinswoningen, die minder dan 200.000 euro kosten (220.000 euro in kernsteden of Vlaamse rand), betaalt de koper op de eerste schijf van 80.000 euro geen registratierechten.

Op die manier is het mogelijk dat iemand die een gezinswoning aankoopt van 79.000,00 EUR, helemaal geen registratierechten verschuldigd is.

Opgelet: Deze bijkomende rechtenvermindering geldt enkel voor de woningen die men kan aankopen tegen het tarief van 7 %.

Als u binnen de 5 jaar na aankoop van uw woning bovendien ingrijpend energiezuinig renoveert, wordt u bijkomend beloond. U betaalt dan slechts 6 % registratierechten in plaats van 7 %. 

Deze extra korting (van 1 %) ontvangt u enkel indien kan gesproken worden van een ‘Ingrijpende Energetische Renovatie’. Dat houdt in dat u de verwarming, koeling, luchtcirculatie, e.a. renoveert én dat u minstens 3/4 van de buitenschil van uw woning isoleert.

Gaat het om een bescheiden woning (aankoopprijs minder dan €200.000 of €220.000), dan bekomt u in dergelijk geval een vrijstelling van 6 % op de eerste schijf van €80.000.

De Vlaamse Overheid achtte een hervorming van de registratierechten inzake de aankoop van de (eerste) gezinswoning aangewezen.

Het criterium van het kadastraal inkomen bij de beoordeling omtrent het bescheiden karakter van de woning wordt vervangen door de aankoopprijs.

Binnen afzienbare tijd zal de koper van een (eerste) gezinswoning in Vlaanderen aldus kunnen genieten van een verlaagd tarief van 7%. 

Bovendien is er de bijkomende rechtenvermindering wanneer het gaat om een bescheiden woning én ingeval van energetische renovatie.

Ten slotte valt te noteren dat de Vlaamse Overheid streefde naar een “budgettair-neutrale maatregel”. Dit betekent dat voor sommige kopers de nieuwe bepalingen gunstiger zullen uitvallen in vergelijking met de huidige tarieven, maar voor andere wellicht minder gunstig.

Fiscale cadeaus zijn, zoals algemeen bekend, een schaars goed…

(Bron: Charlotte Vanneste, VDV Advocaten)