Risico op vastgoedcrisis bestaat ook in België

Ook in België bestaat een risico op een vastgoedcrisis. Dat zou veroorzaakt worden wanneer de banken ertoe zouden worden aangezet hun spaaroverschot om te zetten in kredieten aan té gunstige voorwaarden. Dat zei Luc Coene, gouverneur van de Nationale Bank van België, vrijdag in de opvolgingscommissie Financiële Crisis in de Kamer.

Luc Coene gaf in de commissie zijn visie op de huidige toestand van de economische crisis. Hij waarschuwde daarbij onder meer voor de gevaren die schuilen in de populaire oproep om meer krediet te verlenen aan de Belgische ondernemingen. "De Belgische banken hebben een teveel aan spaargeld, onder meer door de fiscale vrijstelling van het spaarboekje", zei Coene. "Dat geld wordt nu, in het geval van banken als ING en Deutsche Bank, voor een stuk naar het buitenland gekanaliseerd."

Coene benadrukte dat het geen zin heeft de banken aan te sporen dat geld voor kredietverlening in eigen land te gebruiken. "De vraag naar krediet is momenteel gewoon niet zo hoog, tenzij de lat voor het investeringsrisico lager wordt gelegd, maar dan riskeren we een zeepbel.”

In de Verenigde Staten bijvoorbeeld hebben de banken te veel kredieten verleend aan gezinnen waarvan het niet zeker was dat ze de afbetaling aankonden. Daardoor kwamen zowel de bankensector als de huizenmarkt onder grote druk te staan.

Dat gevaar ontstaat ook als de commerciële banken zich niet meer mogen wagen aan zakenbankieren, zoals de Britse sir John Vickers adviseert in zijn plan. "In dat geval zal het spaaroverschot bij de commerciële banken nog groter worden", aldus Coene. Ook dat ander voorliggend plan, van de Amerikaan Paul Volcker, kent zijn tekortkomingen. Daarin worden de transacties voor eigen rekening, die de voorbije jaren verschillende banken ten gronde richtten, volledig buiten de bank geplaatst. "Het wordt zeer moeilijk voor de toezichthouders om dat onderscheid te maken. Dat zou kunnen leiden tot complexe regelgevingen, die toch nog openingen voor achterpoortjes laten."

Onder meer PS en Ecolo maakten zich in de commissie zorgen over de voorliggende plannen van de bankensector. "Ik ben verbaasd over deze zwakke hervormingen", zei Georges Gilkinet van Ecolo. "Zelfs bij de banken die momenteel in overheidshanden zijn worden nog steeds gevaarlijke producten verkocht."

"We beleven momenteel de grootste crisis sinds de jaren dertig", antwoordde Coene. "We gaan de economie er niet bovenop helpen door te strenge hervormingen. Als we alles versneld willen doorvoeren riskeren we een drooglegging van de kredieten."

Op vraag van Dirk Van der Maelen (sp.a) zei Coene ten slotte nog dat er voorlopig geen duidelijkheid is rond de overheveling van bevoegdheden van de nationale banken naar de Europese Centrale Bank. "Dat blijft een groot discussiepunt", gaf de gouverneur aan.