Woonraad pleit voor afbouw woonbonus

De Vlaamse Woonraad wil dat de woonbonus, de fiscale aftrek voor iedereen die een woning heeft, wordt afgebouwd, ook voor bestaande leningen. Volgens de Woonraad zou het te duur zijn om de fiscale aftrek van de hypothecaire lening in zijn huidige vorm te behouden. Dat meldt de VRT-radio dinsdagochtend. De Vlaamse regering verzekerde intussen echter al dat er voor de bestaande leningen zeker niets zal veranderen. Begin vorig jaar beloofde de Vlaamse regering evenwel al dat het fiscaal voordeel voor bestaande leningen "onverminderd zal blijven bestaan".

De bevoegdheid over de hypothecaire aftrek, ook wel woonbonus genoemd, gaat volgend jaar over naar de gewesten. In het kader van die overdacht heeft De Woonraad nu een advies klaar voor een grondige hervorming wanneer het zover is. Concreet pleit de Woonraad voor een drastische afbouw over een periode van 10 à 15 jaar, weliswaar met overgangsmaatregelen voor lage inkomens en recente contracten. De kostprijs van het systeem zou tegen 2024 immers meer dan verdubbelen tot 2,9 miljard euro en zo onbetaalbaar worden. Bovendien drijft de fiscale aftrek ook de woningprijzen op, genieten de hogere inkomens een groter voordeel en bestaat er voor huurders geen gelijkaardig voordeel.

Een reeks hervormingen zou het beleid meer doen aansluiten op de doelstelling van het Vlaamse woonbeleid om "het grondwettelijk recht op goed en betaalbaar wonen" te verzekeren, oppert de Woonraad verder. Bovendien zou het ook de woningmarkt en de bouwsector nieuwe zuurstof kunnen geven, luidt het. Binnen hun advies schuift De Woonraad vijf aanbevelingen naar voren. Zo pleit ze voor een selectievere vorm van steun voor wie niet op eigen kracht een woning kan kopen, voor huursubsidies voor mensen met een laag inkomen en voor fiscale voordelen en renovatiepremies voor verhuurders die goede en betaalbare woningen verhuren, zeker aan zwakkere groepen.

Daarnaast pleit de Vlaamse Woonraad voor een substantiële uitbreiding van het aantal sociale huurwoningen en een grondige renovatie van de bestaande sociale woningen. Er zou ook werk gemaakt moeten worden van een globaal plan voor de verbetering van de woonkwaliteit en energiezuinigheid, luidt het nog.

Het prijskaartje zou in elk geval heel wat lager uitvallen, argumenteert de Woonraad. Ze schat het benodigde budget voor haar voorstellen op 1,1 miljard euro, dus lager dan de kostprijs van de woonbonus. Bovendien verwacht de raad ook een gunstige impact op de tewerkstelling en een reeks terugverdieneffecten.

Vorig jaar barstte de discussie over de hypothecaire aftrek ook al eens los. Na heel wat onduidelijkheid bevestigde de Vlaamse regering toen formeel dat "het fiscaal voordeel voor de lopende hypotheken ook na de bevoegdheidsoverdracht naar Vlaanderen onverminderd zal blijven bestaan". "Er is dus geen enkele reden om daar aan te twijfelen,” verzekerden minister-president Kris Peeters (CD&V), minister van Wonen Freya Van den Bossche (sp.a) en minister van Begroting Philippe Muyters (N-VA) toen samen. De Vlaamse regering heeft ook nu al opnieuw laten weten dat ze alvast voor de bestaande leningen geen veranderingen zal doorvoeren. Wie nu al van de fiscale aftrek geniet, kan daar in de toekomst op blijven rekenen. Het advies van de Woonraad - dat die raad "op eigen initiatief" afleverde - "bindt op geen enkele wijze de Vlaamse regering", verzekeren minister-president Kris Peeters, minister van Wonen Freya Van den Bossche en minister van Begroting Philippe Muyters.

"De politiek beslist," erkent ook de Woonraad in zijn advies. "Het Vlaams parlement en de Vlaamse regering zullen moeten beslissen of en hoe ze de woonbonus in de toekomst zullen bijsturen." De Woonraad vraagt in elk geval een grondig en sereen debat. Ook de Vlaamse vastgoedmakelaar zijn tevreden dat het debat over de Woonbonus opnieuw wordt aangesneden. “Het hervormen of heroriënteren van de Woonbonus kan de betaalbaarheid van wonen op lange termijn ten goede komen, maar de vastgoedmakelaars benadrukken het belang om dit zeer geleidelijk aan en bijzonder omzichtig te doen,” aldus woordvoerder van het BIV, Dajo Hermans. De Vlaamse vastgoedmakelaars willen op alle mogelijke wijzen participeren in de discussie rond de woonbonus en plannen hierover in de loop van het jaar meerdere debatdagen en in het najaar een uitgebreid congres.