Meer dan 11.000 sociale woningen staan leeg

Het aantal sociale woningen dat leegstaat is de voorbije vijf jaar toegenomen tot 11.440, terwijl meer dan 135.000 Vlamingen op een wachtlijst staan. Dat zegt Vlaams parlementslid voor Groen An Moerenhout. "N-VA-minister van Wonen en Armoedebestrijding Liesbeth Homans heeft gefaald."

Vlaanderen telt vandaag 11.440 leegstaande sociale woningen, een toename van bijna 2.000 in vergelijking met het begin van de legislatuur, zegt Moerenhout. Bijna 7.000 van die woningen staat al langer dan een halfjaar leeg, terwijl dat er in 2014 nog maar 5.320 waren. Dat komt vooral door renovatie, legt ze uit. "Er wordt immers niet per woning, maar per blok gerenoveerd. En het is geen sinecure om alle huurders van zo'n blok te herhuisvesten. De sociale huisvestingsmaatschappijen doen wat ze kunnen, maar ze roeien met de riemen die ze hebben."

De verantwoordelijkheid ligt volgens Groen bij bevoegd minister Liesbeth Homans (N-VA). Zij heeft "gefaald als minister van Wonen en als minister van Armoedebestrijding", zegt Moerenhout. "Het aantal wachtenden op een sociale woning nam deze legislatuur toe van 120.000 tot 135.500 Vlamingen. Huren is nog nooit zo duur geweest als vandaag en het aantal mensen in armoede nog nooit zo hoog. Een betaalbare woning is nochtans de beste dam tegen armoede."

Groen vraagt dat de volgende Vlaamse regering meer investeert in de sociale woonmarkt, en meer sociale woningen bouwt. "Het herhuisvesten en dus ook het renoveren zou heel wat sneller kunnen gaan op het moment dat er meer nieuwe sociale woningen worden gebouwd", zegt Moerenhout. In steden en gemeenten waar de nood het hoogst is, wil Groen een bijkomend sociaal huuraanbod, bovenop het wettelijke minimum. De partij pleit ook voor een algemene huurtoelage en wil de huurwaarborg terugbrengen van drie naar twee maanden huur.

De provincie Antwerpen telt het meeste leegstaande sociale woningen: 4.501. In Oost-Vlaanderen zijn het er iets meer dan 3.000, West-Vlaanderen telt er 1.803, Vlaams-Brabant 1.337 en Limburg bijna 800. Gemiddeld zijn er deze legislatuur in elke provincie 391 leegstaande sociale woningen bij gekomen. West-Vlaanderen is de uitschieter, met een toename van meer dan 500 leegstaande panden.

Ook voor Vlaams parlementslid Mercedes Van Volcem is het tijd dat nieuwe concepten worden aangeboord in het beleid inzake sociale huisvesting. Zo pleit ze onder meer voor een tijdelijke huurbonus of het toekennen van een huurtoelage na één in plaats van vier jaar. Van Volcem erkent dat de wachtlijst voor een sociale woning is aangegroeid tot meer dan 135.000 mensen maar wijst erop dat er in realiteit veel meer gerechtigden zijn. Niet iedereen staat op een wachtlijst. De helft van de huurders hebben volgens haar theoretisch, op basis van hun inkomen, recht op een sociale woning.

Er werd de voorbije legislatuur 4,2 miljard euro geïnvesteerd in sociale woningen, maar veel van de sociale woningen worden ingenomen door mensen uit oude en af te breken sociale woningen. Daardoor kan bijna niemand geholpen worden, merkt Mercedes Van Volcem op.

Open Vld vindt het daarom tijd om nieuwe concepten aan te boren en uit te breiden. De partij wil dat het recht om een sociale woning te kopen opnieuw wordt ingevoerd. "Dat stimuleert de sociale mobiliteit. Bovendien staat de rente momenteel laag", aldus Van Volcem. Ze pleit ook voor de invoering van een tijdelijke huurbonus voor starters, naar het model van de woonbonus voor de aankoop van een woning.

Daarnaast moet meer ingezet worden op het verhuren van bestaande woningen door sociale verhuurkantoren en dienen sociale bouwmaatschappijen ook bestaande woningen te kunnen verhuren in plaats van enkel nieuwbouw. Tenslotte wil Open Vld de huurtoelage reeds na één jaar in plaats van vier jaar toekennen.